Prokrastynacja to nic innego jak nagminne odkładanie obowiązków na później, przez co wykonywane są one na ostatnią chwilę. Zazwyczaj przez presję goniącego nas czasu wykonujemy je niedokładnie i znacznie gorzej, niż gdybyśmy zaczęli zadanie wcześniej. Wbrew powszechnie panującym opiniom, prokrastynacja nie jest zwykłym lenistwem.
Powody prokrastynacji
Za prokrastynacją zazwyczaj leżą duże pokłady lęku, który pochodzi z różnych źródeł, np.:
- Zbyt wysokie wymagania w dzieciństwie – jeśli rodzice oczekiwali od nas samych dobrych wyników i najwyższych ocen, to prawdopodobnie przy wykonywaniu ważnych zadań towarzyszy nam lęk. Lęk przed niepowodzeniem i zawiedzeniem innych może być paraliżujący do tego stopnia, że zadanie rozpoczynamy znacznie za późno, co skutkuje jego słabym wykonaniem.
- Lęk przed nadmierną odpowiedzialnością i oceną – nadmierna odpowiedzialność i ciągła ocena wykonywanych zadań może być bardzo przytłaczająca. Prokrastynując unikamy odpowiedzialności tak długo jak to możliwe.
- Perfekcjonizm – powoduje potrzebę wykonywania każdego powierzonego nam zadania idealnie, a pomyłka lub nawet nieznaczny błąd mogą wywołać spore emocje. W sytuacji, kiedy czujemy, że możemy zadaniu nie sprostać, jedną z metod radzenia sobie z napięciem jest prokrastynacja.
Są też osoby, które lęk przed zbliżającym się deadlinem motywuje. Zbliżające się konsekwencje nie wykonanego zadania są dodatkową motywacją zewnętrzną, przez co w krótkim czasie jesteśmy w stanie wykonać powierzone nam zadania.
Jak przestać prokrastynować?
Usuń ukrytą blokadę. Czasami okazuje się, że wielokrotnie wracamy do jakiegoś zadania, wciąż nie chcąc zrobić pierwszego kroku. Słyszymy mały głos w naszej głowie, który mówi: „Tak, dobry pomysł, ale … nie”. W tym momencie musimy zadać temu głosowi kilka pytań, aby dowiedzieć się, co tak naprawdę sprawia, że nie chce nam się podjąć działania. Cierpliwie zadaj sobie kilka pytań typu „dlaczego” – „dlaczego trudno jest to zrobić?” i „dlaczego tak jest?” – a blokada może dość szybko wypłynąć na powierzchnię. Załóżmy, że trudno ci było trzymać się rutyny wczesnego ustalania celów. Kilka „dlaczego” może podkreślić, że wyzwanie wynika z równie silnego pragnienia zjedzenia śniadania z rodziną. Gdy uwypuklisz ten konflikt, jest o wiele bardziej prawdopodobne, że znajdziesz sposób na jego przezwyciężenie – być może ustalając swoje dzienne cele poprzedniego wieczoru lub podczas dojazdu do pracy – twierdzi psychoterapeuta z Centrum Nowa w Warszawie.
Następnym razem, gdy będziesz się zastanawiać nad swoją niezdolnością do wykonania ważnych zadań, bądź dla siebie miły. Uznaj, że Twój mózg potrzebuje odrobinę pomocy. Spróbuj zrobić przynajmniej jeden krok, aby korzyści z działania były większe i jeden, aby koszty działania były mniejsze. Prokrastynacja może okazać się trudnym nawykiem do zmiany, przez to, że swoje początki może mieć aż w okresie dzieciństwa. Przełamanie cyklu może wymagać pracy nad założeniami i samooceną, w której bez wątpienia pomoże nam psychoterapia indywidualna – psychoterapia online lub stacjonarna, w naszym miejscu zamieszkania. Obie mogą przynieść zamierzony efekt – twierdzi psychoterapeutka z Centrum Nowa w Warszawie.
Materiał zewnętrzny. Jeżeli masz jakiekolwiek pytania dotyczące produktu lub usług, zalecamy skonsultować się z odpowiednim specjalistą.
