Polskie Towarzystwo Gospodarcze: nierówne opodatkowanie podatkiem akcyzowym branży tytoniowej w Polsce

0

W przypadku branż akcyzowych, takich jak branża tytoniowa, dla zapewnienia stabilności wpływów do budżetu państwa kluczowe są dochody z podatku akcyzowego, które są kilkaset razy wyższe od wpływów z CIT. Nieuzasadnione nierówności mogą nas sporo kosztować.

Polskie Towarzystwo Gospodarcze, autor raportu dotyczącego największych płatników podatku CIT, postanowiło odnieść się do dyskusji na temat propozycji uszczelnienia systemu akcyzowego, które analizowane będą na najbliższym posiedzeniu Sejmu.

Wpływy z akcyzy od wyrobów tytoniowych to jeden z najważniejszych elementów w polskim budżecie. Więcej z tytułu akcyzy do budżetu trafia jedynie z akcyzy na paliwa silnikowe. W 2019 roku do budżetu państwa z akcyzy i podatku VAT trafiło łącznie 72 mld złotych. Sektor paliw zapewnił wpływy do budżetu w wysokości 33,98 mld złotych, natomiast wyroby tytoniowe ok. 20 mld złotych. Znacznie mniejsze dochody pochodzą z opodatkowania akcyzą alkoholu – w postaci wyrobów spirytusowych – oraz piwa. Pozostałe towary opodatkowane akcyzą odpowiadają za ok. 1/10 dochodów.

„Mając na uwadze kluczową rolę podatku akcyzowego w budżecie państwa, projektując politykę akcyzową, należy uwzględnić aktualną sytuację rynkową. Analizując ją widzimy, że jedna z grup wyrobów tytoniowych, a mianowicie nowatorskie wyroby tytoniowe, jest pod kątem akcyzy szczególnie uprzywilejowana. Ta sytuacja stwarza nierówne zasady gry dla różnych uczestników rynku” – zaznacza Tomasz Janik, prezes zarządu Polskiego Towarzystwa Gospodarczego.

W przypadku papierosów tradycyjnych minimalna akcyza należna od paczki 20 papierosów wynosi ok. 9,09 zł. Dla porównania, w przypadku wyrobów nowatorskich to zaledwie ok. 1,80 zł. Różnica w opodatkowaniu jest wysoka i wynosi ponad 7,20 zł. W przypadku płynów do papierosów elektronicznych w najpopularniejszym na rynku formacie – płynie o pojemności 10 ml – znajduje się 5,50 zł akcyzy.

Uwzględniając szybki wzrost tej nowej kategorii wyrobów tytoniowych, taki stan rzeczy oznacza nie tylko utracone wpływy z tytułu niedoszacowania akcyzy na te wyroby, ale także straty wynikające z przejścia użytkowników z kategorii wysokoopodatkowanej do kategorii z minimalną akcyzą.

Zakładając utrzymanie tempa wzrostu sprzedaży wyrobów nowatorskich na obecnym poziomie, rewizja akcyzy na te wyroby w 2021 roku powinna przynieść do budżetu dodatkowo nawet 1,5 mld złotych. Z uwagi na szybki wzrost sprzedaży w tym sektorze w ostatnich miesiącach należy przypuszczać, że prognozowany wzrost może być nawet wyższy.

Porównując poziom akcyzy do ceny końcowej produktu, widać, że udział akcyzy w innych wyrobach tytoniowych jest prawie 5 razy większy. W przypadku papierosów tradycyjnych i tytoniu do palenia udział samej akcyzy w cenie wynosi ok. 63-65%. W przypadku papierosów elektronicznych to ok. 40-45%. Dla nowatorskich wyrobów tytoniowych jest to ok. 13-14%.

Konsument za paczkę nowatorskich wyrobów tytoniowych zawierającą 20 sztuk wkładów płaci mniej więcej tyle samo, co za paczkę papierosów tradycyjnych zawierającą 20 sztuk papierosów. Mimo że obciążenia fiskalne w przypadku papierosów tradycyjnych są zdecydowanie większe, producenci obciążają konsumentów w takim samym stopniu, co w przypadku papierosów tradycyjnych.

Z uwagi na dynamiczny wzrost sektora wyrobów nowatorskich na wszystkich rynkach europejskich, poszczególne państwa rozpoczęły procesy legislacyjne, dążąc do zmniejszenia widocznych różnic w poziomie opodatkowania. Obecnie różnice w stawkach akcyzy na nowatorskie wyroby tytoniowe w większości państw europejskich są o wiele mniejsze niż w Polsce. W Polsce akcyza na te wyroby wynosi zaledwie 20% akcyzy na tradycyjne wyroby tytoniowe. W przypadku innych państw jest to zdecydowanie więcej, np. w Portugalii i Hiszpanii to 40%, zaś we Francji to nawet 64%. W 2020 roku Łotwa i Słowacja również zrewidowały wysokość stawki, proponując opodatkowanie wyrobów nowatorskich na poziomie 50% akcyzy od papierosów.

Materiał wideo: 

Polskie Towarzystwo Gospodarcze jest związkiem pracodawców ukierunkowanym na uwolnienie potencjału biznesowego oraz patriotyzmu gospodarczego kraju.

W 2020 roku PTG przygotowało raport pt. „Analiza porównawcza CIT i EBIT przedstawicieli wybranych sektorów w oparciu o dane Ministerstwa Finansów za lata 2012-2019”, w którym dokonało porównania wysokości płaconego podatku dochodowego z podziałem na branże.

Źródło informacji: Polskie Towarzystwo Gospodarcze